Tezgahlar

Bohrwerk Tezgahları Muayenesi

Bohrwerk tezgahları, freze tezgahlarında işlenemeyecek kadar büyük ve ağır olan iş parçalarının işlenmesi için kullanılmaktadır. Bu tezgahlar, yatay delik işleme tezgahlarıdır, ancak yaygın bir şeklide Bohrwerk tezgahları olarak bilinmektedir. Alman dilinde bohrwerke kelimesi, delik işleme, sonda anlamında gelmektedir ve bu isim Alman dilinden dilimize girmiştir.

Bohrwerk tezgahları, ya da yatay delik tezgahları genel olarak delik delme, delik büyütme ve benzer işlemlerin yapılabildiği tezgahladır. Çok uzun delikler bile hassas ve kaliteli bir şekilde işlenebilmektedir.

Bu tür tezgahlarda freze tezgahlarında olduğu gibi çok uçlu kesici takımlar yanı sıra tek uçlu kesici takımlar da kullanılabilmektedir. Bu kesici takımlar aynı zamanda, CNC işleme merkezlerinde de kullanılan türlerle aynıdır. Bohrwerk tezgahlarının miline üniversal başlık bağlanarak farklı açı ve pozisyonlarda işlemler yapılabilmektedir. İşlenecek parçaların bağlandığı tabla, hem doğrusal hareket yapabilmekte hem de kendi ekseni etrafında 360 derece dönebilmektedir. Bu şekilde iş parçalarının herbir yüzeyini işlemek mümkün olmaktadır.

Aslına bakılırsa bütün takım tezgahlarında olduğu gibi Bohrwerk tezgahları da çalışanların can sağlığı ve işverenlerin mal güvenliği açısından tehlike teşkil eden iş makinaları ve ekipmanları arasındadır. Böyle olduğu için İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği esasları gereğince, Bohrwerk tezgahlarının periyodik kontrollerinin mutlaka yaptırılması gerekmektedir.

Yetkili test ve muayene kuruluşlarında kontrol işlemleri sırasında önce ilgili standartlara uyulmakta, bu standartlarda herhangi bir süre veya koşul belirtilmemişse, bu durumda bu tezgahları üreten firmaların uygun gördüğü süre ve koşullara uyulmaktadır. Eğer üretici firmalarında da bir öngörüsü yoksa bu durumda bir risk değerlendirme çalışması yapılarak, sonuçlarına göre kontrol periyodları ve kontrol kriterleri tespit edilmektedir. Risk değerlendirme çalışmasında bu tezgahların kullanıldığı işletme koşulları, kullanım sıklığı ve kullanım süresi gibi faktörler dikkate alınmaktadır. Ancak hesaplanacak kontrol periyodu bir yıldan fazla olmamalıdır.

Firmamız, Bohrwerk tezgahları muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu konuda firmamız, Türk Akreditasyon Kurumu’ndan (TÜRKAK), TS EN ISO/IEC 17025 standardına uygun şekilde akredite olmuştur. Bu sayede yapılan kontrol ve muayene işlemleri ve düzenlenen raporlar, özel ve resmi denetimlerde geçerli kabul edilmektedir.

Taşlama Tezgahları Muayenesi

Makine üretiminde parçaların birbiriile uyumlu çalışması ve yüzey alıştırması çok önemlidir. Teknolojik gelişmeler sayesinde kalite beklentileri ve ürünler için uzun süreli garanti talepleri, üretilen parçalarda taşlama işlemini zorunlu hale getirmiştir. Yüzey kalitesini sağlama ve sertleştirilmiş parçalardan talaş kaldırma işlemleri için makine üretiminde taşlama tekniği tercih edilmektedir.

Düz yüzeylerin taşlanması için en çok tercih edilen tezgahlar düzlem yüzey taşlama tezgahlarıdır. Bular da kendi içinde yatay milli, düşey milli ve çok milli olarak çeşitlenmektedir. Yatay milli tezgahlar genel olarak küçük boyutlu ve hassas parçaların taşlanmasında kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra bu tezgahlara ilave aparatlar takılarak açılı yüzeyler ve farklı profiller de bu tezgahlarda taşlanmaktadır. Düşey milli taşlama tezgahlarında ise daha çok silindirik ve parçalı taşlar kullanılmaktadır. Bunlar yatay milli tezgahlara göre daha hızlıdır ve daha fazla talaş kaldırma kapasitesine sahiptir. Ancak önemli olan işe uygun taşlama tezgahını seçmektir.

Hangi türü kullanılırsa kullanılsın taşlama tezgahları elektrik ile çalışan makinalardır ve kullanılmaları sırasında çalışanların can güvenliği için tehlike teşkil etmektedir. Bu nedenle İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince, taşlama tezgahlarının düzenli kontrolleri mutlaka yapılmalıdır. Bu konuda varsa ilgili standartlara, yoksa üretici firmanın gördüğü koşullara uymak gerekmektedir. Bu da yoksa bir risk değerlendirme çalışması yapmak ve buna göre kontrol periyodlarını ve kontrol kriterlerini belirlemek gerekmektedir. Bu çalışmada taşlama tezgahlarının kullanıldığı işletme koşulları, kullanım sıklığı ve kullanım süresi gibi noktalar göz önünde tutulmalıdır. Ancak belirlenecek kontrol periyodu bir yıldan fazla olmamalıdır.

Firmamız, taşlama tezgahları muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarda esas alınan birkaç standart şunlardır:

TS EN 62841-3-4 Güvenlik kuralları - Elektrik motoruyla çalışan, elde tutulan aletler, taşınabilir aletler ve çim ve bahçe makinaları için - Bölüm 3-4: Taşınabilir masa tipi taşlama tezgahları için belirli gereklilikler
TS EN ISO 16089 Makine aletleri - Güvenlik - Hareketsiz taşlama makineleri
TS ISO 1986-1 Düzlem yüzey taşlama tezgahları - Yatay fener milli deney koşulları ve hassasiyet kontrolü
TS ISO 4703 Taşlama tezgahları - İki sütunlu, düzlem yüzeyli - Kayıt taşlama için - Deney şartları - Doğruluk derecesinin tayini

Freze Tezgahları Muayenesi

Freze tezgahlarında, birden fazla kesici ağzı bulunan ve kendi ekseni çevresinde dönen bir kesici takım bulunmaktadır. Bu kesici takım doğrusal hereket etmekte ve altından geçen iş parçası üzerinden talaş kaldırmaktadır. Bir freze tezgahında dönme hareketini yapan kesici takıma, freze çakısı adı verilmektedir. Torna tezgahlarında bu dönme hareketini, freze tezgahlarının aksine iş parçası yapmaktadır.

Torna tezgahları ile freze tegahları karşılaştırılacak olursa şu sonuçlar ortaya çıkar:

Dönme hareketini torna tezgahlarında iş parçası yaparken, freze tezgahlarında bu hareketi kesici takım yapmaktadır.
Torna tezgahlarında doğrusal hareketi kesici takım yaparken, freze tezgahlarında bu hareketi iş parçası yapmaktadır.
Torna tezgahlarında iş parçaları silindirik kesitli olurken, freze tezgahlarında iş parçaları prizmatik şekilli olmaktadır.
Torna tezgahlarında tek uçlu kesici takımlar kullanılırken, freze tezgahlarında çok uçlu kesici takımlar kullanılmaktadır.

Freze tezgahlarında da gövde, torna tezgahlarında olduğu gibi tezgahın ana parçasıdır. Diğer bütün elemanlar gövde üzeirne bağlanmıştır. Freze tezgahlarının gövdeleri dökme demirden yapılır ve titreşim emici özelliğe sahiptir. Gövdenin iç kısmına, hareket motoru, hareket iletim elemanları, hız kutusu ve başka yardımcı kısımlar yerleştirilmiştir.

Freze tezgahları, çalışan sağlığı açısından tehlike yaratan makinalar arasındadır. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince, freze tezgahlarının ve elemanlarının kontrolleri, ilgili standartlarda başka bir koşul öngörülmemişse, öncelikle üretici firmanın uygun gördüğü koşullarda yapılmalıdır. Ancak üretici firma herhangi bir süre veya koşul öngörmemişse, bu durumda tezgahların kullanıldığı işletme koşullarına, kullanım sıklığına ve ne kadar fazla kullanıldığına bakılarak bir risk değerlendirmesi yapılmakta ve buna göre kontrol periyodları belirlenmektedir. Yine de yılda en az bir kere kontrol edilmek zorundadır.

Firmamız, freze tezgahları muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarda esas alınan birkaç standart şunlardır:

TS EN 13128+A2 Takım tezgahlarında güvenlik - Freze tezgahları (delik büyütme tezgahları dahil)
TS ISO 240 Freze bıçakları - Bıçakların bağlantı şekilleri - Boyutlar
TS EN ISO 15641 Yüksek hızlı işleme için freze bıçakları - Güvenlik kuralları
TS EN 847-1 Ağaç işleme için kesici takımlar - Güvenlik kuralları - Bölüm 1: Freze takımları, daire testere bıçakları

Planya Tezgahları Muayenesi

Planya tezgahları, ya da vargel tezgahları, iş parçası yüzeylerini düz veya eğik olarak işlemede kullanılan üretim tezgahlarıdır. Prensip olarak hareketli olan tezgah başlığına tek uçlu bir kesici takım bağlanmıştır ve bu başlığın doğrusal olarak ileri ve geri hareketleri ile iş parçası üzerinden talaş kaldırılmaktadır.

Yatay planya tezgahlarının çalışma ilkesi, motordan alınan dönme hareketinin krank kasnağa iletilmesidir. Krank kasnak, dönme hareketini doğrusal hareket olarak mafsallı bir mil ile hareketli başlığa iletmektedir. Bu şekilde hareketli başlık senkronize olarak krank kasnak ile birlikte ileri ve geri hareket etmektedir.

Başlığın ileri hareketinde planya kalemi kesme durumuna geçmektedir. Başlığın geri hareketinde ise planya kalemi yukarı hareket etmekte ve kesme yapmadan tekrar ilk durumuna dönmektedir. Bu hareketler sürekli birbirini izlemektedir.

Vargel tezgahlarının birkaç çeşidi bulunmaktadır: yatay vargel tezgahı, düşey vargel tezgahı, hidrolik vargel tezgahı ve planya tipi vargel tezgahı gibi. Bunlar arasında en yaygın kullanılanı, yatay vargel tezgahlarıdır. Düşey vargel tegzahları daha çok kanal açma tezgahı olarak kullanılmaktadır. Planya tipi vargel tegzahları ise vargel tezgahlarına bağlanamayacak kadar büyük ve ağır iş parçalarının işlenmesi amacı ile kullanılmaktadır.

Planya tezgahları, kullanımları sırasında çalışanların sağlığı bakımından tehlike yaratmaktadır. Bu yüzden İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince, planya tezgahlarının kontrolleri, ilgili standartlarda başka bir koşul öngörülmemişse, öncelikle üretici firmanın uygun gördüğü koşullarda yapılmalıdır. Eğer üretici firma herhangi bir koşul öngörmemişse, bu durumda tezgahların kullanıldığı işletme koşullarına bakılarak bir risk değerlendirmesi yapılmakta ve buna göre kontrol periyodları belirlenmektedir. Yine de yılda en az bir kere kontrol edilmek zorundadır.

Firmamız, planya tezgahları muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara ve test yöntemlerine uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarda esas alınan birkaç standart şunlardır:

TS EN 50632-2-19 Elektrik motoruyla çalışan aletler - Toz ölçme işlemi - Bölüm 2-19: Planya tezgahları için belirli gereklilikler
TS EN 50632-3-3 Elektrik motoruyla çalışan aletler - Toz ölçme işlemi - Bölüm 3-3: Taşınabilir planyalar ve kalınlaştırıcılar
TS EN 860:2007+A2 Ağaç işleme makinalarının güvenliği - Bir taraflı kalınlık planya makinaları
TS ISO 241 Kesici takımlar - Torna ve planya kalemleri - En kesit biçim ve boyutları
TS 68 Rendeler ve planyalar (ahşap işlemeler için)

Torna Tezgahları Muayenesi

Bir mil etrafında dönen iş parçalarını, kesici bir kalem yardımı ile, talaş kaldırarak işleyen takım tezgahlarına torna tezgahı adı verilmektedir. Torna tezgahları en fazla sanayide kullanılmaktadır ve esas olarak şu işler yapılmaktadır: alın tornalama, dış çap tornalama, silindirik iç ve dış yüzey işleme, konik iç ve dış yüzey işleme, delik delme, diş açma, pah kırma, kılavuz çekme, kanal açma, kesme, profil tornalama, pafta çekme, rayba çekme, yay sarma, tırtıl çekme, vida açma, kopya ve profil işleme veya karmaşık özel işlemler. Alın tornalama en fazla kullanılan tornalama işlemidir. Genel olarak torna tezgahları iki çeşit olmaktadır: yatay torna tezgahları ve dikey torna tezgahları.

Torna tezgahında iş parçasını bağlamak için kullanılan makine ekipmanlarına ayna denmektedir. Üniversal aynalar, genelde bütün torna tezgahlarında kullanılan temel ekipmandır. Gövde, tornanın dökümden yapılan ana parçasıdır ve tezgahın temel organıdır. Tornanın diğer elemanları gövdeye bağlıdır. Fener mili kutusu ya da devir hız kutusu içinde, devir hız ayarı yapılan dişli çark düzeneği bulunmaktadır. İlerleme hız kutusu, tornanın dönme hızını düzenlemeye yaramaktadır. Gövdeye bağlı ayrıca talaş mili ve ana mil bulunmaktadır.

Torna tezgahları, hassas çalışması gereken ve çalışan sağlığı açısından tehlike yaratan makinalar arasındadır. İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği gereğince, torna tezgahlarının ve ekipmanlarının kontrolleri, ilgili standartlarda başka bir koşul öngörülmemişse, öncelikle üretici firmanın uygun bulduğu koşullarda yapılmalıdır. Ancak üretici firma da herhangi bir süre veya koşul öngörmemişse, bu durumda tezgahların kullanıldığı işyeri koşullarına bakılarak bir risk değerlendirmesi yapılmakta ve buna göre kontrol periyodları belirlenmektedir. Yine de yılda en az bir kere kontrol edilmek zorundadır.

Firmamız, torna tezgahları muayenelerini, ilgili yasal düzenlemelere, yerli ve yabancı kuruluşlar tarafından yayınlanan standartlara uygun şekilde gerçekleştirmektedir. Bu çalışmalarda esas alınan birkaç standart şunlardır:

TS EN ISO 23125 Takım tezgahları - Güvenlik - Torna tezgahları
TS ISO 3655 Torna tezgahları - Dik - Bir veya çift kolonlu ve bir sabit veya hareketli tablalı - Genel tanıtım ve doğruluk deneyi
TS ISO 6155 Torna tezgahları - Tek iş milli - Revolver başlıklı - Yarı otomatik, otomatik veya elle kumandalı - Kabul şartları ve doğruluk muayeneleri